Η διαδικασία παραγωγής ενός προϊόντος Fair Trade ελέγχεται και πιστοποιείται από διεθνείς οργανισμούς, που εγγυώνται ότι μια οργάνωση ή ένας παραγωγός σέβονται τα κριτήρια του δίκαιου και αλληλέγγυου εμπορίου. Παράλληλα γίνεται επίσης έλεγχος για την απόδοση των χρημάτων στους παραγωγούς. Το ποσοστό της τελικής τιμής που φτάνει στον παραγωγό διαφέρει από προϊόν σε προϊόν, όμως ο παραγωγός παίρνει ΠΑΝΤΑ τα χρήματα που συμφώνησε με τον έμπορο. Επίσης, τη στιγμή της παραγγελίας παίρνει ως προκαταβολή το 50% και το υπόλοιπο 50% κατά την παράδοση. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για τη βιωσιμότητα των μικρών παραγωγών. Για ένα προϊόν όπως ο καφές, π.χ., ο παραγωγός παίρνει το 38% της τελικής τιμής, ενώ τα υπόλοιπα χρήματα χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά, τη συσκευασία, τον έλεγχο, τα λειτουργικά έξοδα του σημείου πώλησης κ.ά.

Τα καταστήματα Fair Trade διαθέτουν πιστοποιημένα προϊόντα. Τα πιο γνωστά σήματα πιστοποίησης είναι δύο: 1) Το σήμα World Fair Trade Organization (WFTO) πιστοποιεί οργανώσεις σε όλο τον κόσμο (όχι υλικά) και εγγυάται ότι αυτές τηρούν τα απαραίτητα κριτήρια για τις συνθήκες εργασίας, τους μισθούς, την παιδική εργασία και το περιβάλλον. Η FTH έχει πιστοποιηθεί από τον WFTO, ενώ κάποια προϊόντα μας φέρουν αυτό το σήμα γιατί παράγονται από οργανώσεις και παραγωγούς πιστοποιημένους από το WFTO. 2) To διεθνές εγγυητικό σήμα International Fairtrade Certification χρησιμοποιείται σε πάνω από 50 χώρες. Ανήκει στην FLO International, η οποία και το διαχειρίζεται. Ορισμένα προϊόντα μας φέρουν αυτό το σήμα.

Ένα βιολογικό προϊόν δεν είναι υποχρεωτικά και δίκαιου εμπορίου, ενώ ένα προϊόν δίκαιου εμπορίου κατά 80% είναι και βιολογικό. Για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν “βιολογικό” πρέπει όλα τα συστατικά του να είναι βιολογικά. Αυτό όμως δε σημαίνει πως είναι και δίκαιο. Αυτό ισχύει, ακόμα και για προϊόντα βιολογικά από μικρούς συνεταιρισμούς που μπορεί, για παράδειγμα, να απασχολούν εποχιακούς εργάτες χωρίς ασφάλιση για το μάζεμα των αγροτικών τους προϊόντων. Οι παραγωγοί fair trade λαμβάνουν ένα premium στην τιμή της εμπορικής συναλλαγής, εάν εφαρμόζουν βιολογικές πρακτικές. Αυτό το premium είναι υποχρεωμένοι να το επενδύσουν είτε στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας είτε – όπως πιο συχνά γίνεται – στην ανάπτυξη της τοπικής κοινωνίας, συμβάλλοντας στη δημιουργία δρόμων, στη μεταφορά πόσιμου νερού στα σπίτια των χωριών, στη δημιουργία σχολείων ή νοσοκομείων και σε πολλές άλλες δράσεις στο πλαίσιο του κοινού οφέλους.

Γιατί η τιμή τους είναι πιο δίκαιη για όλους. Όταν κάτι είναι πολύ έως υπερβολικά φτηνό για μας, είναι πολύ έως υπερβολικά ακριβό για κάποιον άλλον. Κι αυτό το κόστος δεν μεταφράζεται σε χρήματα· μετφράζεται σε καταπάτηση βασικών δικαιωμάτων, σε απάνθρωπες συνθήκες εργασίας, σε καταστροφή του περιβάλλοντος και σε άλλα πολλά, που κρύβονται συχνά πίσω από τα συμβατικά προϊόντα. Παρόλ’ αυτά, τα περισσότερα προϊόντα Fair Trade έχουν ανταγωνιστικές τιμές σε σχέση με τα συμβατικά. Οι Οργανώσεις Fair Trade συνεργάζονται απευθείας με τους παραγωγούς, χωρίς μεσάζοντες, ώστε να μπορούν να διατηρούν τα προϊόντα προσιτά στον καταναλωτή και να αποφέρουν μεγαλύτερο κέρδος στον παραγωγό.

Το κίνημα Fair Trade στοχεύει στον περιορισμό της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες, και προς το παρόν δεν προβλέπεται πιστοποίηση Fair Trade για προϊόντα του ανεπτυγμένου κόσμου. Ωστόσο είναι κάτι που συζητιέται σε διεθνές επίπεδο με τους αρμόδιους φορείς, ενώ η FTH σκοπεύει σύντομα να αναλάβει δράση ώστε να παρέχεται πιστοποίηση και σε προϊόντα Ελλήνων παραγωγών, που πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις.

Ο όρος «μη κερδοσκοπικό» δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κέρδος. Σημαίνει ότι δεν υπάρχει προσωπικό κέρδος, ότι το κέρδος δεν μοιράζεται σε άτομα αλλά επανεπενδύεται σε δράσεις που προωθούν τους σκοπούς της οργάνωσης, που στηρίζουν το δίκαιο και αλληλέγγυο εμπόριο. 

Ορίζεται με βάση το πραγματικό κόστος παραγωγής και καθορίζεται από πολλούς παράγοντες, όπως ο χρόνος και ο κόπος που καταβλήθηκαν, ο κατώτατος μισθός, ο μισθός διαβίωσης και η αγοραστική δύναμη στην περιοχή της παραγωγής. Στις περισσότερες εμπορικές συμφωνίες, οι fair trade παραγωγοί προπληρώνονται για την παραγγελία τουλάχιστον το μισό ποσό, για να μπορούν να το επενδύσουν στην παραγωγή. Η αποπληρωμή γίνεται κατά την παράδοση του εμπορεύματος.